Vasilisa and Baba Yaga | Review

Η παράδοση και η λαογραφία έχουν αποτελέσει πηγές έμπνευσης από καταβολής τους. Όχι μόνο για τα βιντεοπαιχνίδια αλλά για κάθε είδους καλλιτεχνική δημιουργία. Οι κάθε λογής παραδοσιακές αφηγήσεις, οι μυθολογίες, οι θρύλοι και τα έθιμα ενέχουν μέσα τους στοιχεία με διαχρονικές αλήθειες για τον άνθρωπο και την φύση του.

Τα αρχέτυπα και οι συμβολισμοί που κρύβουν στις καρδιές τους τα εκάστοτε παραμύθια, ο αέναος φόβος μας για το ανεξήγητο που εκφράζεται από τις λαϊκές παραδόσεις και η αίσθηση πολιτισμικής συλλογικότητας, που συντηρείται από την κοινή τοπολογία των θρύλων και των μύθων του κάθε τόπου, έβρισκαν πάντα πρόσφορο έδαφος στα αυτιά και στα μάτια του κάθε λαού, ανεξαρτήτως χώρου και χρόνου.

Δεν είναι, λοιπόν, δύσκολο να εντοπίσει κανείς την ανάγκη της ύπαρξης ενός όρου που να μπορεί να περιγράψει συνοπτικά όλα τα παραπάνω και αυτός δεν είναι άλλος από τον “folk horror”. Ένα όρος που, ενώ υπάρχει ως ουσία εκατοντάδες χρόνια σε διάφορες δημιουργίες, δεν έχει παρά μερικές δεκαετίες που αναγνωρίζεται ως ξεχωριστό και αυτόνομο είδος, κερδίζοντας όλο και περισσότερο σε δημοφιλία και απήχηση.

Ως αγνό και καθαρό αποτέλεσμα του folk / horror είδους έρχεται να μας συστηθεί και το Vasilisa and Baba Yaga, το βαλκανικό indie δημιούργημα της Baba Yaga Games, επικεντρωμένο στην ανάδειξη της βαλκανικής και σλαβικής λαογραφικής παράδοσης μέσω του 2D horror-adventure χαρακτήρα του.

Όπως αναφέρει και ο τίτλος, τo Vasilisa and Baba Yaga αποτελεί μια μεταφορά του διάσημου ομώνυμου παραμυθιού της σλάβικης μυθολογίας, το οποίο αφηγείται την ιστορία της Vasilisa, ενός νεαρού κοριτσιού που ζει με την κακιά μητριά της και που κατόπιν υπόδειξης της τελευταίας, αναγκάζεται να αναζητήσει την τρομερή μάγισσα Μπάμπα Γιάγκα για να πάρει τη φωτιά της.

Ο εν λόγω, μύθος αποτελεί έναν από τους πλέον διαδεδομένους και γνωστούς της σλάβικης και βαλκανικής μυθολογίας, και εμφανίσεις του μπορούμε να εντοπίσουμε σε αρκετές άλλες περιπτώσεις όπως το franchise Witcher ή Tomb Raider. Στην περίπτωσή μας, ο παίκτης καλείται να χειριστεί τη Vasilisa και, περνώντας μια σειρά εμποδίων και εχθρών, εμπνευσμένων από την λαογραφική παράδοση των Βαλκανίων, να φέρει εις πέρας την αποστολή που της έχει αναθέσει η κακιά μητριά της.

Το βασικό χαρτί που οι δημιουργοί έχουν στα χέρια τους, όσον αφορά το Vasilisa and Baba Yaga δεν είναι άλλο από το εικαστικό του. Με σχεδίαση εξ’ ολοκλήρου στο χέρι, ο οπτικός τομέας είναι λες και έχει ξεπηδήσει απ’ ευθείας από τις σελίδες κάποιο σκοτεινού, Μεσαιωνικού παιδικού βιβλίου, με το σχεδιαστικό στυλ να ξεχωρίζει για την πρωτοτυπία του. Κάθε καρέ από τον τίτλο θα μπορούσε να αποτελεί θέμα από κάποιο βιτρό ενός μπαρόκ ναού ή μιας ταπισερί σε ένα γοτθικό κάστρο.

Σε αυτό τον τομέα, το Vasilisa and Baba Yaga παίρνει άριστα, αν και τα περιβάλλοντα του μοιάζουν να ανακυκλώνονται ακόμα και στα τόσο στενά πλαίσια της μικρής του χρονικής διάρκειας. Αντίστοιχα και οι εχθροί που θα αντιμετωπίσουμε κυμαίνονται σε ίδια πλαίσια ανακύκλωσης, με εξαίρεση βέβαια τα bosses, τα οποία αντλούν απευθείας έμπνευση από τη μυθολογία και ως εκ τούτου είναι ενδιαφέροντα και καλοσχεδιασμένα.

Σε αντίστοιχα επίπεδα ποιότητας κινείται και η μουσική επένδυση του παιχνιδιού, η οποία χρησιμοποιεί αυθεντικά παραδοσιακά σλάβικα θέματα, με μικρά ηλεκτρονικά twists αλλά και θρηνικά φωνητικά για χτίσιμο ατμόσφαιρας, ενώ στα συν του τίτλου συγκαταλέγεται και το voice acting, το οποίο με τη χρήση βαριάς ρωσικής προφοράς και την έντονη θεατρικότητα, καταφέρνει να προσδώσει στο Vasilisa and Baba Yaga ακόμα πιο έντονα τη χροιά του παραμυθιού.

Δυστυχώς, όμως, τα θετικά του τίτλου σταματάνε κάπου εδώ. Όταν στα θετικά ενός παιχνιδιού δεν έχει γίνει καμία αναφορά στο gameplay, τότε τα μαντάτα δεν προμηνύονται καλά.. Το βασικό θέμα του Vasilisa and Baba Yaga είναι το ότι, πρακτικά, δεν έχει gameplay. To 2D περιβάλλον του χρησιμοποιείται στο ελάχιστο δυνατό, ο χαρακτήρας κινείται εντελώς γραμμικά και η όλη κίνησή του είναι για να προχωρήσει από τη μια μάχη στην επόμενη.

Με ψήγματα platforming (αν και τα αλματάκια από πλατφόρμα σε πλατφόρμα αποφεύγοντας να πέσουμε στο ποτάμι αμφιβάλουμε αν θα θεωρούταν platform ακόμα και σε εποχές NES), όλο το gameplay επικεντρώνεται στις μάχες. Τις μάχες, βέβαια, δεν τις δίνει η Vasilisa αλλά η κούκλα της που την προστατεύει. Κάθε φορά που ερχόμαστε αντιμέτωποι με έναν εχθρό, η πρωταγωνίστρια μας αφήνει την κούκλα να πολεμήσει για αυτήν.

Το περιβάλλον εκεί μεταφέρεται σε μια top down οπτική και η μάχη στηρίζεται σε πολύ βασικούς μηχανισμούς επίθεσης-αποφυγής. Αυτό είναι όλο και όλο που το παιχνίδι έχει να προσφέρει. Από την αρχή ως το τέλος του. Χωρίς καμία παραλλαγή, πλην ελαχίστων εξαιρέσεων στα boss fights.

Ενδιάμεσα, η ομάδα προσπαθεί να φρεσκάρει κάπως την όλη εμπειρία, εισάγοντας κάποιους “γρίφους” που σχετίζονται με την αντιληπτική μας ικανότητα, όπου η Vasilisa προσπαθεί να βρει το δρόμο της σε λαβυρίνθους δωματίων, αλλά η δυσκολία τους είναι παιδαριώδης και το ίδιο και καλύτερο αποτέλεσμα είχε πετύχει η Nintendo σε τίτλους Zelda από τις εποχές Gameboy.

Γενικά, η όλη δομή του Vasilisa and Baba Yaga μοιάζει με μια αλληλουχία μικρών mini games, που συνδέονται από ένα υποτυπώδες roaming, και η κυκλοφορία του θα έβγαζε πολύ περισσότερο νόημα ως ένα μικρό και χαριτωμένο mobile game παρά ως τίτλος για κονσόλες. Δυστυχώς, είναι λες και η Baba Yaga Games εξάντλησε όλους τους παραγωγικούς πόρους της στη σχεδίαση του παιχνιδιού και έπειτα έριξε ό,τι περίσσεψε στο ρεζερβουάρ ίσα για να κόψει το νήμα της κυκλοφορίας του παιχνιδιού.

Ενώ η αφήγηση έχει μια ροή και η όλη ιστορία – αν και απλοϊκή – διατηρεί την ατμόσφαιρα και το ενδιαφέρον της λόγω της ρομαντικής φύσης της, δεν καταφέρνει να επιβιώσει ενάντια στο ναρκοληπτικά βαρετό και επαναλαμβανόμενο gameplay του παιχνιδιού. Σε σημείο τέτοιο, που η πολύ σύντομη διάρκεια του παιχνδιού στο σύνολό του, καταλήγει να το ευνοεί και όχι να του προσθέτει κι άλλο πρόβλημα.

Αναζητώντας λίγη παραπάνω πληροφορία για την ομάδα που κρύβεται πίσω από τον τίτλο, οι δύο επικεφαλής στην ανάπτυξη του Vasilisa and Baba Yaga έχουν ως κύρια ασχολία το design και το animation, γεγονός που αντανακλάται καθαρά στην ποιότητα του σχεδιασμού και του οπτικού τομέα του. Δυστυχώς, τα πράγματα θα ήταν αισθητά καλύτερα αν η ομάδα μοιραζόταν το ίδιο όραμα και την ίδια έμπνευση και για το gameplay του τίτλου, καθιστώντας το Vasilisa and Baba Yaga περισσότερο ως μια ενδιαφέρουσα εναλλακτική indie πρόταση παρά ως μια χαμένη ευκαιρία.

Το Vasilisa and Baba Yaga κυκλοφορεί από τις 4/6/25 για PS5, PS4, PC, Switch, Xbox Series και Xbox One. To review μας βασίστηκε στις εκδόσεις για Xbox Series και PS5 με review codes που λάβαμε από τη Games Harbor.